desa kayunan

Desa Kayunan  

Cerita Mbah Kayun di Desa Kayunan

Sawise rampung nerimo ajarana ilmu agama lan ilmu-ilmu liyane kaya tetanen marang warga sing bakal urip neng kono. Caramu mbabad kudu dilandasi rasa ikhlas lan jujur. Ora kena jaluk bantuan kekuatan gaib . Kepriye mbah Kayun?”

“Aku saguh nglakoni tugas iki guru.”

Wangsulane mbah Kayun dirasakake para kanca-kancane katon manteb. Wengi kuwi mbah Kayun TOPO ana ing panggonan sepi, jaluk dijambarake pikirane lan dikuatake badane. …….Esuke mbah Kayun manteb lunga nglaksanakake tugase dipeloni pejuang siji kanggo kancan lan biyantu apa-apa. Lungane mbah Kayun ninggalake rombongan dibarengi rasa khawatir marang guru lan kanca-kancane. Nanging, mbah Kayun kudu gesit anggone nglakoni jejibahan mau supaya bisa cepet bali maneh kumpul karo guru lan kanca-kancane.

Mbah Kayun mlaku nglewati alas siji lan sijine.

Mbah Kayun mlaku sasuwene srengenge jemedhul nganti srengenge turu. Ora krasa kesel lan ngeluh apa-apa. Ing tengah-tengah alas  nyedhaki panggonan sing dituju kaya wangsite gurune. Satekane mbah Kayun ing cedhak dhaerah sing dituju, . Banjur kancane mbah Kayun sing meloni saka pertama mau dikon bali karo mbah Kayun merga mbah Kayun ora gelem nggawe kancane cilaka merga melu-melu ngurus tugas sing abot.

“mbah Kayun netep ana ing tlatah kuwi lan nyiapake badan lan pikiran kanggo mbabad desa ngesuk.

.

MBAH KAYUN eling tugase saka gurune yaiku kudu mbabad desa kanthi cepet. Naning yen carane kaya mengkene dibabadi nganggo arit saka pinggir sithik blaka sithik kapan rampunge. Durung neg wis dadi desa kudu nyebarake ilmu agama lan ilmu liyane karo wargane. Mbah Kayun katon putus asa nanging dheweke ora bakal nglanggar pantangane yaiku nganggo kekuatan gaib kanggo bantu mbabad. Sewengi mbah Kayun semedi ngluru cara cepet supaya bisa rampung anggone mbabad. Esuke asile semedi mbah Kayun duweni gagasan tlathahe dibabad kanthi cara dibakar dadi cepet dadi desa. Mbah Kayun nalika isih mbabad desa, merga wis tuwa mulakna menawa kesel mbabad, dheweke leren banjur dolanan yun-yunan. Yun-yunan digawe saka tali-tali jupuk neng alas sing ditaleni karo wit siji lan sijine. Ana sing weruh, yen bengi mbah Kayun kuwi sering dolanan geni lan obong-obongan ing saktengahing alas. Warga niteni yen wong sing mbabad desa iki yaiku mbah-mbah sing WIGATI pawakane ayu tapi emboh lanang to wadon,,,,ono seng ngarani jenenge mbah GATI…. Mergo wong sing WIGATI,,,,ono sing jenengi mbah AYU sing seneng dolanan ayun-ayunan, yaiku mbah Kayun.

              Mbah Kayun banjur menehi desa sing wis dibabad kanthi jeneng DESO KAYUNAN. Alasan dijenengi Kayunan yaiku dijupukna saka nama mbah Kayun kuwi dhewe lan gaweane mbah Kayun sing seneng ayun-ayunan. Sawise desa katon padhang, mbak Kayun ngajarake ilmu-ilmu agama lan ilmu-ilmu kanggo sangu urip ….gawe ikrak,tumbuh.kurungan manuk.lan tetanen..  Mbak Kayun dadi salah sijining sesepuh desa ana kana, lan ing sisa umure mbah Kayun ngusahakake uripe migunani kanggo sesama. Mbah Kayun dicritakake ngentekake umure utawa mati ana ing Kayunan lan dimakamake ana kana uga. Ora mung mbah Kayun, para kanca cedhake uga dimakamake sapanggonan karo makame mbah Kayun.

              Sawise mbah Kayun ninggal donya, sing katon mung rupa makame.

              “Mbiyen nalika aku nembe pindah rene menyang desa Kayunan,  aku kerep keprungu swara krincing-krincing lakuning jaran. Aku wedi wektu kuwi. Nanging saiki aku ngerti yen kuwi jaran apik sing lagi njaga desa. Nanging saiki aku wis ora pernah krungu maneh swara-swara kaya kuwi neng kene.DESO KAYUNAN .

              Kanggo wong pendatang anyar utawa tamu sing nginep ing desa Kayunan swara iki katon medeni, …… Carane mbah Kayun mbabad desa kanthi dibakar mau dipercaya kaya-kaya dadi sebabe keneng apa warga desa Kayunan asli senenge panas-panasan bab donya. Saliyane kahanan mau, merga desa Kayunan dibabad kanthi cara dibakar, diyakini WONG DESO KAYUNAN..tiap pilihan lurah selalu panas panasan…ngegulno jagone dewe dewe……   kadang direwangi satrunan antar pendukunge……….

Makame mbah Kayun nganti saiki ora ana sing wani nganggep dolanan, neng sekitare makame mbah Kayun.  

 

. Beda karo bocah cilik utawa wanita sing isih ngandhut, lagi tekan kadohan weruh wit-witane makam sing ngrembuyung wae wis mrinding kabeh. Kanggo wong sing jarene sakti utawa duwe kaluwihan indra, neng ngisor wit godhong jaran neng njero makame mbah Kayun, bisa weruh kolam isi dhuwit. Iki nandhani mbah Kayun kuwi sugih banget.

Warga desa Kayunan saikine peryaca yen makame mbah Kayun kudu dikurmati minangka nenek moyang desa. Mula, warga desa Kayunan  rutin nganakake nyadran utawa sedekah bumi kanggo ungkapan rasa syukur marang Gusti lan rasa hormat marang mbah Kayun. Tradisi turun temurun sing dilakoni para warga tumprap makame mbah Kayun yaiku saben wulan Sapar lan Ruwah nganakake nyadran minangka wujud syukur utawa sedekah bumi, ndongani muga-muga desane entuk kamulyan saka Gusti. Sedekah bumi iki hukume wajib kanggo warga desa Kayunan, durung ana saka mbiyen nganti saiki sing wani mlenceng saka aturan mau. Yen ora sedekah bumine.. warga Kayunan nyakini ana kedadean sing ngeri bakal nimpa desane. Dadi saka mbiyen warga desa Kayunan pancen ora tau ninggal sedekah bumi apa maneh ngerenake mbah Kayun.

Nalikane wayah sedekah bumi, para warga desa Kayunan esuk-esuk banget para bapak padha mara menyang makam….. saperlu reresik makam lan lingkungan sakitare. Dene ibu-ibu padha sibuk neng dapur nyawisake panganan sing arep digawa kanggo sedekah Bumi. Sakwise makam wis resik, bapak-bapak padha bali jupuk ambengane dhewe-dhewe banjur digawa reng makam kanggo dislameti. Bocak cilik-cilik padha rame-rame nonton lan ngenteni anduman jajanan. Panganan sing dimasak utawa digawa para kepala kulawarga akehe sega nganggo lawuh mie, endog, tempe, lan ayam. Wjude sega mau dideleh neng tampah, nanging uga ana sing ditum dadi pitu. Sakliyae sega ana sing gawa ketan srundeng cacahe pitu, jajan pasar, jajar kering, krupuk, utawa buah. Dadi ibarate apa wae sing penting panganan mau sumbere saka warga Kayunan dhewe lan ikhlas kanggo sedekah bumi. Sawise slametane rampung, para bapak padha mangan sega ambengan sing wis dicampur dadi siji. Bocah-bocah cilik padha jejer ngenteni anduman jajanan saka bapak sing mbagi banjur nek wis oleh sakplastik bali dhisik. Kanggo ibu-ibu sing ana neng omah uga kebagian yaiku sawise bapak-bapak padha mngan bareng panganan sing isih turah digawa bali. Filosofine saka sedekah bumi iki ora liya anane gotong royong para warga sing apik lan upaya nglestarikake tradisi turun temurun ngormati nenek moyang.

              Sakdurunge warga mlebu wilayah makam, ana tradisi maca salam ing batin, tujuane kanggo ngajeni sing duwe panggonan yaiku mbah Kayun. Sanadyan ngucapane dibatin,

  

Terus sopo mbah kayun????????

Bener  pora mbah kayun iku seng babad deso kayunan?????

Sem